ΚΕΙΜΕΝΟ: Δημοσθένης, Κατά Τιμοκράτους, 139-141

Ο Τιμοκράτης ήταν ένας πλούσιος δημαγωγός Αθηναίος. Έφερε νόμο στην Εκκλησία του Δήμου για απαλλαγή τριών φίλων του οφειλετών από σύλληψή τους για χρέη προς το δημόσιο. Καταγγέλθηκε όμως  ότι πρότεινε νόμο παράνομο και μη συμφέροντα για το δημόσιο. Τον λόγο εκφώνησε ο Δημοσθένης το 353/2 π.Χ. και στόχευε με την αγόρευσή του να εμποδίσει την ψήφιση αυτού του νόμου.

βούλομαι δ᾽ ὑμῖν, ὦ ἄνδρες δικασταί, ἐν Λοκροῖς ὡς νομοθετοῦσι διηγήσασθαι· οὐδὲν γὰρ χείρους ἔσεσθε παράδειγμά τι ἀκηκοότες, ἄλλως τε καὶ ᾧ πόλις εὐνομουμένη χρῆται. Ἐκεῖ γὰρ οὕτως οἴονται δεῖν τοῖς πάλαι κειμένοις χρῆσθαι νόμοις καὶ τὰ πάτρια περιστέλλειν καὶ μὴ πρὸς τὰς βουλήσεις μηδὲ πρὸς τὰς διαδύσεις τῶν ἀδικημάτων νομοθετεῖσθαι, ὥστ᾽ ἄν τις βούληται νόμον καινὸν τιθέναι, ἐν βρόχῳ τὸν τράχηλον ἔχων νομοθετεῖ, καὶ ἐὰν μὲν δόξῃ καλὸς καὶ χρήσιμος εἶναι ὁ νόμος, ζῇ ὁ τιθεὶς καὶ ἀπέρχεται, εἰ δὲ μή, τέθνηκεν ἐπισπασθέντος τοῦ βρόχου. Καὶ γάρ τοι καινοὺς μὲν οὐ τολμῶσι τίθεσθαι, τοῖς δὲ πάλαι κειμένοις ἀκριβῶς χρῶνται. Καὶ ἐν πολλοῖς δὲ πάνυ ἔτεσιν, ὦ ἄνδρες δικασταί, εἷς λέγεται παρ᾽ αὐτοῖς νόμος καινὸς τεθῆναι.

-----------------------------------------------------------------------------------------

Λοκροί: Επιζεφύριοι Λοκροί, ελληνική αποικία στο ακρωτήριο Ζεφύριο της Καλαβρίας (Νότια Ιταλία)

περιστέλλω: διατηρώ

τίθημι νόμον: νομοθετώ (αυτόν που προτείνει ο νομοθέτης, όχι οι πολίτες)

τίθεμαι νόμους: νομοθετώ (αυτόν που προτείνουν οι πολίτες)

ἐπισπῶμαι: έλκομαι, τραβιέμαι

ὁ βρόχος: θηλιά

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ

Γ1. Να γράψετε στο τετράδιό σας τη μετάφραση του παρακάτω αποσπάσματος: «Ἐκεῖ γὰρ οὕτως οἴονται … ἐπισπασθέντος τοῦ βρόχου.».

Μονάδες 10

Γ2. Ποιο αποτέλεσμα είχε για την πόλη των Λοκρών η διαδικασία με την οποία ψηφίζονταν οι νόμοι;

Μονάδες 10

Γ3. α. Να γράψετε τους τύπους που ζητούνται:

ὑμῖν: τη δοτική του ενικού αριθμού στο ίδιο πρόσωπο

δικασταί: τη γενική του ενικού αριθμού

χείρους: τη δοτική ενικού αριθμού στο ίδιο γένος και στον ίδιο βαθμό

τιθεὶς: την ονομαστική του ενικού αριθμού στο ουδέτερο γένος

ἀκριβῶς: το επίρρημα στον υπερθετικό βαθμό

Μονάδες 5

Γ3. β. Να γράψετε τους τύπους που ζητούνται:

βούλομαι: το γ΄ πληθυντικό πρόσωπο της οριστικής παθητικού αορίστου

νομοθετοῦσι: το γ΄ ενικό πρόσωπο της ευκτικής ενεστώτα στην ίδια φωνή

ἔσεσθε: Το β΄ ενικό πρόσωπο της οριστικής του ίδιου χρόνου

τιθέναι: το α΄ πληθυντικό πρόσωπο της οριστικής ενεστώτα στην ίδια φωνή

ἀπέρχεται: το β΄ ενικό πρόσωπο της προστακτικής αορίστου β΄

Μονάδες 5

Γ4. α. Να αναγνωρίσετε συντακτικά τις παρακάτω λέξεις ή φράσεις:

ὑμῖν, τι, ᾧ, δεῖν, ἐπισπασθέντος

Μονάδες 5

Γ4. β. «ὡς νομοθετοῦσι».

«ὥστ’ ἐν βρόχῳ τὸν τράχηλον ἔχων νομοθετεῖ».

Να αναγνωρίσετε τις παραπάνω προτάσεις, να προσδιορίσετε τον συντακτικό τους ρόλο και να εξηγήσετε πώς εισάγονται και πώς εκφέρονται.

Μονάδες 5