Α. ΚΕΙΜΕΝΟ: Περικλέους Επιτάφιος, Θουκυδίδης, Βιβλίο Β΄, κεφ. 37

Χρώμεθα γάρ πολιτείᾳ οὐ ζηλούσῃ τούς τῶν πέλας νόμους, παράδειγμα δέ μᾶλλον αὒτοι ὂντες τισίν ἢ μιμούμενοι ἑτέρους. καί ὂνομα μέν διά τό μή ἐς ὀλίγους ἀλλ’ ἐς πλείονας οἰκεῖν δημοκρατία κέκληται. μέτεστι δέ κατά μέν τούς νόμους πρός τά ἲδια διάφορα πᾶσι τό ἲσον, κατά δέ τήν ἀξίωσιν, ὡς ἓκαστος ἒν τῳ εὐδοκιμεῖ, οὐκ ἀπό μέρους τό πλέον ἐς τά κοινά ἢ ἀπ’ ἀρετῆς προτιμᾶται, οὐδ’ αὖ κατά πενίαν, ἒχων γε τι ἀγαθόν δρᾶσαι τήν πόλιν ἀφανείᾳ κεκώλυται. ἐλευθέρως δέ τά τε πρός τό κοινόν πολιτεύομεν καί ἐς τήν πρός ἀλλήλους τῶν καθ’ ἡμέραν ἐπιτηδευμάτων ὑποψίαν, οὐ δι’ ὀργῆς τόν πέλας, εἰ καθ’ ἡδονήν τι δρᾷ, ἒχοντες, ουδέ ἀζημίους μέν, λυπηράς δέ τῇ ὂψει ἀχθηδόνας προστιθέμενοι. ἀνεπαχθῶς δέ τά ἲδια προσομιλοῦντες τά δημόσια διά δέος μάλιστα οὐ παρανομοῦμεν, τῶν αἰεί ἐν ἀρχῇ ὂντων ἀκροάσει καί τῶν νόμων, καί μάλιστα αὐτῶν ὃσοι τε ἐπ ὠφελίᾳ τῶν ἀδικουμένων κεῖνται καί ὃσοι ἂγραφοι ὂντες αἰσχύνην ὁμολογουμένην φέρουσιν.

Β. ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ

1. Να μεταφράσετε το απόσπασμα «Χρώμεθα γάρ πολιτεία … προστιθέμενοι».

                                                                        (μονάδες 40)

2. Το αθηναϊκό πολίτευμα ονομάζεται δημοκρατία.

   α. Ποιο περιεχόμενο δίνει στον όρο δημοκρατία ο Περικλής;

   β. Ποια τα βασικά χαρακτηριστικά του αθηναϊκού πολιτεύματος;

(μονάδες 10)

3. Σε ποιους νόμους δίνουν μεγαλύτεροι σημασία οι Αθηναίοι και γιατί;

(μονάδες 10)

4. Με βάση το μεταφρασμένο κομμάτι που σας δίνεται να περιγράψετε πως γινόταν η ταφή των νεκρών στην Αθήνα.

                                                                        (μονάδες 10)

Στη διάρκεια του ίδιου χειμώνα οι Αθηναίοι, κρατώντας το πατροπαράδοτο έθιμο, τέλεσαν με δημόσια δαπάνη την κηδεία των πρώτων νεκρών αυτού του πολέμου με τον εξής τρόπο. Κατασκευάζουν εξέδρα και εκθέτουν εκεί τα οστά των πεσόντων την προπαραμονή ητς εκφοράς και ο καθένας φέρνει επιπλέον για το δικό του ό, τι θέλει. Κι όταν έρθει η ώρα της εκφοράς, άμαξες μεταφέρουν οστεοθήκες από ξύλο κυπαρισσιού, μια για την κάθε φυλή. Και τα οστά του καθενός έχουν τοποθετηθεί στο φέρετρο της φυλής του. Όμως ένα φέρετρο σκεπασμένο με ύφασμα το μεταφέρουν στα χέρια, είναι των αγνοουμένων, που δε στάθηκε δυνατόν να βρουν τα πτώματά τους και να τα σηκώσουν. Λοιπόν, την εκφορά ακολουθεί όποιος θέλει και από τους πολίτες και από τους ξένους. Δίπλα στον τάφο παίρνουν θέση γυναίκες, οι συγγενείς των νεκρών, που τους μοιρολογούν.

Λοιπόν, αποθέτουν τα φέρετρα στο δημόσιο νεκροταφείο, αυτό που βρίσκεται στο πιο ωραίο προάστιο της πόλης, και ανέκαθεν σε αυτό θάβουν τους νεκρούς των μαχών, με εξαίρεση βέβαια τους Μαραθωνομάχους, γιατί εκείνων την ανδρεία έκριναν ασύγκριτη, κι έτσι τους ενταφίασαν εκεί όπου έπεσαν. Κι αφού τους σκεπάσουν με χώμα, άντρας που έχει οριστεί από την πόλη και ο οποίος θεωρείται ότι και πολύ συνετός είναι και επιβάλλεται με το κύρος του, απαγγέλλει πάνω στον τάφο τους εγκώμιο που τους ταιριάζει, κι ύστερα αποχωρούν.

4. α. Να βρείτε με ποιες λέξεις του πρωτότυπου κειμένου σχετίζονται οι λέξεις:

χρήμα, δράμα, φέρετρο, διαφορά, άχρηστος, κειμήλιο, πρόσθεση, μεροληψία, ψευδώνυμο, μέρισμα.

                                                                                   (μονάδες 10)

β. Να γράψετε 5 σύνθετα της νέας ελληνικής με α΄ συνθετικό τη λέξη δῆμος.

                                                                                     (μονάδες 10)

5. Να χαρακτηρίσετε τις προτάσεις ως σωστές ή λανθασμένες

1. Οι ρητορικοί λόγοι χωρίζονται σε δικανικούς, συμβουλευτικούς και επιδεικτικούς

2. Ο Θουκυδίδης θέλει να αφήσει ένα έργο κτήμα ες αεί για τις επόμενες γενιές

3. Ο Επιτάφιος δε διαφέρει σε τίποτα από όλους τους άλλους Επιταφίους της εποχής.

4. Στο έργο υπάρχουν περίπου 40 δημηγορίες

5. Ο Επιτάφιος βρίσκεται στο δεύτερο βιβλίο της Ιστορίας του Θουκυδίδη.

                                                                               (μονάδες 10)

Μηλιάδου Αλεξάνδρα, Φιλόλογος Λ.Τ. Μεταξάδων