ΚΕΙΜΕΝΟ: Πλάτων, Μενέξενος, 238 b - 238 d

 

γεννηθέντες δὲ καὶ παιδευθέντες οὕτως οἱ τῶνδε πρόγονοι ᾤκουν πολιτείαν κατασκευασάμενοι, ἧς ὀρθῶς ἔχει διὰ βραχέων ἐπιμνησθῆναι. πολιτεία γὰρ τροφὴ ἀνθρώπων ἐστίν, καλὴ μὲν ἀγαθῶν, ἡ δὲ ἐναντία κακῶν. ὡς οὖν ἐν καλῇ πολιτείᾳ ἐτράφησαν οἱ πρόσθεν ἡμῶν, ἀναγκαῖον δηλῶσαι, δι᾽ ἣν δὴ κἀκεῖνοι ἀγαθοὶ καὶ οἱ νῦν εἰσιν, ὧν οἵδε τυγχάνουσιν ὄντες οἱ τετελευτηκότες. ἡ γὰρ αὐτὴ πολιτεία καὶ τότε ἦν καὶ νῦν, ἀριστοκρατία, ἐν ᾗ νῦν τε πολιτευόμεθα καὶ τὸν ἀεὶ χρόνον ἐξ ἐκείνου ὡς τὰ πολλά. καλεῖ δὲ ὁ μὲν αὐτὴν δημοκρατίαν, ὁ δὲ ἄλλο, ᾧ ἂν χαίρῃ, ἔστι δὲ τῇ ἀληθείᾳ μετ᾽ εὐδοξίας πλήθους ἀριστοκρατία. βασιλῆς μὲν γὰρ ἀεὶ ἡμῖν εἰσιν: οὗτοι δὲ τοτὲ μὲν ἐκ γένους, τοτὲ δὲ αἱρετοί: ἐγκρατὲς δὲ τῆς πόλεως τὰ πολλὰ τὸ πλῆθος, τὰς δὲ ἀρχὰς δίδωσι καὶ κράτος τοῖς ἀεὶ δόξασιν ἀρίστοις εἶναι, καὶ οὔτε ἀσθενείᾳ οὔτε πενίᾳ οὔτ᾽ ἀγνωσίᾳ πατέρων ἀπελήλαται οὐδεὶς οὐδὲ τοῖς ἐναντίοις τετίμηται, ὥσπερ ἐν ἄλλαις πόλεσιν, ἀλλὰ εἷς ὅρος, ὁ δόξας σοφὸς ἢ ἀγαθὸς εἶναι κρατεῖ καὶ ἄρχει.

-------------------------------------------------------------------------------------

κατασκευάζομαι πολιτείαν: θεσπίζω πολίτευμα

τῇ ἀληθείᾳ: κατ’ ουσίαν  

εὐδοξία: ορθή κρίση

ἐγκρατής: ο έχων την εξουσία

ἀπελαύνομαι: αποκλείομαι

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ

 

Γ. 1. Να μεταφράσετε στο τετράδιό σας το κείμενο.

                                                                                               Μονάδες 20

 

Γ. 2. α. τῶνδε, ἧς, ἡμῶν, ἐκείνου, ἄλλο: Να γραφούν οι πλάγιες πτώσεις του αντίθετου αριθμού από αυτόν που ο κάθε τύπος βρίσκεται.

Μονάδες 2,5

Γ. 2. β. Βραχέων, ἀγαθοί, πολλά, ἐγκρατές, σοφός: Να γράψετε τα παραθετικά των τύπων που σας δίνονται.

Μονάδες 2,5

Γ. 2. γ. Γεννηθέντες, ἐπιμνησθῆναι: Ο κάθε ρηματικός τύπος να κλιθεί στην οριστική και προστακτική του ίδιου χρόνου και της ίδιας φωνής, που ο καθένας βρίσκεται.

δίδωσι: Να γράψετε το ίδιο πρόσωπο της οριστικής του παρατατικού και του αορίστου β΄ της ίδιας φωνής.

   Μονάδες 5

 

Γ. 3. α. ὡς οὖν ἐν καλῇ πολιτείᾳ ἐτράφησαν οἱ πρόσθεν ἡμῶν, ἀναγκαῖον δηλῶσαι: Να γράψετε τη δευτερεύουσα πρόταση του χωρίου, να δηλώσετε το είδος της και να προσδιορίσετε το συντακτικό της ρόλο.

   Μονάδες 2,5

 

Γ. 3. β. Βασιλῆς μὲν γὰρ ἀεὶ ἡμῖν εἰσιν: να μεταφέρετε τον ευθύ λόγο σε πλάγιο.

Μονάδες 2,5

 

Γ. 3. γ. Να αναγνωρίσετε συντακτικά τις παρακάτω λέξεις ή φράσεις του κειμένου:

       κατασκευασάμενοι, ἡμῶν, ἀγαθοί, ἀεί, διά βραχέων.

      Μονάδες 5

 

Κούζας Ιωάννης